«اگر تلاش نکنی، میپوسی»، «امید نیمی از خوشبختی و موفقیت است»، «تنها فردی که موجب خوشبختی شماست، یک نفر است و آن شخص خودتان هستید.» اگر گذرتان به بولوار اندیشه و محله ایثارگران افتاده باشد، احتمالا با این جملات مثبت که روی دیوار مرکزی آموزشی نوشته شده، برخورد کردهاید. کمترین تاثیر این نوشتهها بر رهگذران این است که برای لحظاتی هم که شده، ذهنیت مثبت و امید به زندگی را به ذهن منتقل و ایجاد انرژی مثبت، ایجاد میکنند.
این نوشتهها مربوطبه دیوارهای مدرسه شاهد پسرانه دوره دوم، با نام «ثارا...» است که مسئولان آن، ترجیح دادهاند بهجای نوشتن جملات عربی، از واژههای تاکیدی مثبت و روان فارسی استفاده کنند و تاثیر بیشتری بر تفکر دانشآموزان نوجوان بگذارند.
البته این ابتکار عمل و توجهبه تاثیرگذاری بیشتر، فقط محدود به دیوارنویسی و ظاهر مدرسه نیست؛ چراکه در این مرکز آموزشی، اتفاقات فرهنگی و علمی خوبی نیز رقم خورده است. قبولی بیشاز ۹۰ درصد دانشآموزان در کنکور سراسری سالهای گذشته، برگزاری اعتکاف شبانهروزی علمی، برگزاری نخستین یادواره شهدای مدافع حرم منطقه قاسمآباد در بین مدارس و اعطای هدیههای نفیس حتی به دانشآموزان ضعیف درسی به بهانههای مختلف ازجمله اتفاقات درخورتوجه است.
علی ابویسانی، پنجسال معاون و پنجسال هم مدیر دبیرستان شاهد ثارا... بوده است. او درباره تاریخچه تاسیس این مجتمع آموزشی میگوید: «۱۹سال پیش این مدرسه در این محله تاسیس شد. از همان بدو تاسیس تاکنون، متقاضیانی در حدود ۴۰۰نفر، هر سال تحصیلی، برای ثبتنام فرزندشان به ما مراجعه میکنند و ما ناگزیر به انتخاب صد نفر از این تعداد هستیم که امتیازهای آنان، ملاک این انتخاب قرار میگیرد. یکی از مهمترین اهداف ما در اجرای برنامههای مدرسه، این است که دانشآموزان، درکنار خواندن دروس علمی، درس زندگی را هم یاد بگیرند.»
این، همان شیوه آموزشی و تربیتی مدرسه شاهد ثارا... است که مدیریت مشارکتی را در رأس کارها قرار داده است. مدیر مدرسه دراینباره میگوید: «سیستم انجام کار در مدرسه ما، کاملا مشارکتی است. حتی گاهی دانشآموزان، ایده انجام کاری را پیشنهاد میدهند و خودشان هم با نظارت و راهنمایی مسئولان، از ابتدا تا پایان کار را اجرا میکنند.»
ابویسانی، یکی از این کارهای خودجوش دانشآموزان را راهاندازی هیئت «حضرت علیاکبر (ع)» عنوان کرده و میگوید: «پنج سال پیش، خود دانشآموزان، ایده راهاندازی هیئت را به ما دادند که استقبال کردیم. الان هم صفر تا صد کار هیئت، با خود دانشآموزان است.
روزهای دوشنبه که متعلق به امام حسین (ع) است، ساعت ۶:۳۰ صبح، بهمدت یک ساعت مراسم زیارت عاشورا برگزار میشود. اگر در یک روز دوشنبه، به مدرسه ما بیایید، میبینید که ۲۵۰ جفت کفش جلوی در است. شرکت در این مراسم نیز کاملا اختیاری و داوطلبانه است و ما اجباری در این زمینه نمیکنیم.»
طبق گفته مدیر مدرسه، هیئت مذهبی حضرت علیاکبر (ع)، منشأ آثار خیر بسیاری شده و حتی بر یادگیری درسی دانشآموزان، تاثیر مثبتی گذاشته است؛ «دلیل این ادعا، قبولی خوب دانشآموزان در کنکور سراسری است؛ بهطوریکه بیشاز ۹۰درصد دانشآموزان مقطع پیشدانشگاهی سال۹۴ در کنکور سراسری پذیرفته شدهاند و قبولی امتحانات بهویژه نهایی هم بیشاز ۹۵درصد است.»
آنطورکه مدیر میگوید، یکی از قوانین ثابت و غیرقابل تغییر مدرسه، اقامه نماز جماعتِ اول وقت است. این قانون، همه افراد مدرسه از معلم گرفته تا کادر دفتری و همه دانشآموزان را دربرمیگیرد و با رسیدن زمان نماز، همه کلاسها تعطیل میشود تا نماز جماعت برپا شود.
او دراینباره به خاطرهای اشاره میکند: «سال گذشته در هفته معلم، دکتر قاضیزاده نماینده مردم مشهد در مجلس شورای اسلامی، در مدرسه ما حضور یافت و بهصورت نمادین، در یکی از کلاسها نیز درس داد. دقایقی نگذشت که موعد اذان ظهر و اقامه نماز فرارسید. با حضور ایشان، کلاس تعطیل شد و به اتفاق وی، نماز را اقامه کردیم.»
امیررضا رجاییمنش که معاون پرورشی مدرسه شاهد ثارا... است و در فعالیتهای گوناگون مشارکت میکند، میگوید: «مدرسه ما آذر سال گذشته برای اولینبار بین مدارس مشهد، یادواره شهدای مدافع حرم را برگزار کرد؛ البته این بزرگداشت به شهدای مدافع حرم منطقه قاسمآباد اختصاص داشت.
پذیراییاز ۵۰۰ میهمان، کار آسانی نبود و این اقدام، بههمت دانشآموزان مدرسه و با حضور خانواده شهدای مدافع حرم انجام شد. پیامدهای مثبت آن در دانشآموزان مشهود بود و آنها از نزدیک با جریان دفاع از حرم و ایثارگری مدافعان آشنا شدند.»
معاون پرورشی با اشارهبه برگزاری المپیادهای ورزشی والیبال و پینگپنگ و فوتسال و شطرنج در مدرسه، به مناسبتهایی همچون دهه مبارک فجر و گرامیداشت هفته دفاع مقدس میافزاید: «یکی دیگر از طرحهای اجراشده جانبی مدرسه ما که متصدی انجام آن، باز هم خود دانشآموزان هستند، شهیدپژوهی است. براساس این طرح، زندگی شهدا ازسوی دانشآموزان بررسی و نوشته آن تدوین میشود که اثر دو دانشآموز مدرسه ما به مرحله استانی راه یافته است.»
برنامههای فرهنگی و دینی در مدرسه شاهد ثارا...، در ساعاتی غیر از برنامه درسی انجام میشود. این، موضوعی است که مدیر روی آن تاکید کرده و در ادامه میگوید: «امسال برای اولین بار از چهارم فروردین، به مدت یک هفته، اعتکاف علمی را بهصورت شبانهروزی برگزارکردیم که نهتنها دانشآموزان مدرسه خودمان، که نخبههای بسیجی سایر مدارس شهر نیز به ما معرفی شدند. استادان برجسته کشور را دعوت کردیم تا با برگزاری دورههای آموزشی و بیان نکات لازم، به دانشآموزان کمک کنند و تردید نداریم که امسال هم در کنکور سراسری دانشآموزان آموزشگاه ما میدرخشند.»
برنامهها و طرحهای متفاوتی که در این مدرسه اجرا میشود، سبب تمایز مدرسه از بسیاری از همردیفانش شدهاست. یکی از این طرحها، بانک جایزه است. رجاییمنش، معاون پرورشی مدرسه، درباره این طرح میگوید: «تعداد مشخصی کارت امتیاز دراختیار کادر اجرایی مدرسه از نیروهای خدماتی تا دبیران و معاونان، قرار گرفته است. در این طرح، اگر پیشرفتی در زمینههای علمی و فرهنگی و رفتار دانشآموزان مشاهده شود، دارندگان کارت امتیاز به او یک کارت میدهند، حتی اگر دانشآموزی از نظر درسی ضعیف باشد و در این زمینه، پیشرفت کمی کند، یکی از این کارتها به او تعلق میگیرد.
موارد تشویق و نحوه امتیازگیری نیز بهصورت شفاف و دقیق برای دانشآموزان و خانوادههایشان تبیین شده است. در پایان هر دوره به نفرات برتر و آنهایی که بیشترین امتیاز را کسب کردهاند، جوایز نفیسی مثل دوچرخه یا وسایل ورزشی تعلق میگیرد؛ یعنی تقریبا به همه دانشآموزان با هدف تشویق، جایزهای اعطا میکنیم.»
حدود یکسال پیش، جرقهای در ذهن حسین عبداللهی، معاون مدرسه زده و سبب میشود مدرسه شاهد ثارا... ازنظر ظاهری، شکل و شمایل متفاوتی نسبت به بسیاری از مدارس، به خود بگیرد.
عبداللهی خودش میگوید: «وضعیت درسخواندن و علمآموزی در این دوره با قدیم، کاملا متفاوت است. ما با ذهنهای آماده و پرداخته پسران نوجوان سروکار داریم؛ پس باید دقت کنیم که چه خوراک فکری برای این آیندهسازان تهیه میکنیم. وقتی قرار بود مدرسه، دیوارنویسی شود، با خودم فکر کردم چه خوب است جملات نشاطآور و تاکیدی مثبت روی دیوارها نوشته شود تا دانشآموزان، هنگام واردشدن به خانه دومشان، انرژی مضاعفی بگیرند و با نشاط و امید وارد مدرسه شوند. هزار جمله را انتخابکردم و با راهنمایی مدیر و کادر مشاوره، به ۵۰ جمله کاهش یافت و از آن میان حدود ۲۰جمله انتخاب کردیم.»
وی در ادامه میگوید: «از وقتی این جملات بر دیوارهای مدرسه نوشته شده، بچههایی که دقتنظر بیشتری دارند، به ما مراجعه کرده و از تاثیر مثبت جملات بر روحیهشان گفتهاند. باید به خود بقبولانیم که دنیای امروز، دنیای تفکر و امید و باورهاست. باید به نسل جوان، نشاط و امید و انگیزه زندگی بدهیم تا قدرت لازم را برای رویارویی با مشکلات آینده داشته باشند.»
* این گزارش چهارشنبه، ۱۲ خرداد ۹۵ در شماره ۱۹۸ شهرآرامحله منطقه ۱۰ چاپ شده است